Nieuwe expositiehal ‘Edeka-Arena’ in Offenburg

Het ‘open’ ontwerp en de grote hoogtes vragen om een goede planning.

Het jaarbeurscomplex in Offenburg wordt uitgebreid met een nieuwe hal, die opvalt door zijn sierlijke vormgeving en extreem hoge wanden. Voor het betonwerk maakte het uitvoerend bedrijf gebruik van de elementen van NOE-Schaltechnik. 

Aan de zuidkant van het jaarbeurscomplex Offenburg wordt momenteel een nieuwe hal van ongeveer 7000 m² gerealiseerd. Deze grenst direct aan de ongeveer 15 jaar oude Baden-Arena en vormt de zuidelijke ingang van het complex. Het object bestaat uit drie gebouwen van verschillende hoogte en maakt indruk met zijn elegante uitstraling. Omdat de ruimtes niet alleen voor beurzen maar ook voor andere evenementen worden gebruikt, speelt flexibiliteit een grote rol in het ontwerp. Om die reden krijgt de foyer een grote, glazen gevel, terwijl het plafond en de wanden van de eigenlijke hal met een oppervlak van bijna 5000 m² volledig ondoorzichtig zijn.

Halconstructie

De enorme hoogtes van het gebouw zijn indrukwekkend, maar waren ook de reden dat het uitvoerend bedrijf Rendler Bau uit Offenburg zich telkens opnieuw voor grote uitdagingen geplaatst zag. De jaarbeurshal zelf heeft een hoogte van ongeveer 19 m. Deze werd met behulp van twee verschillende methodes gebouwd. Voor drie wanden werden prefab-kolommen en spouwmuurelementen van gewapend beton gebruikt. De vierde, de bij de verstijvende kern behorende foyerwand met tribunebox, werd conventioneel gerealiseerd met in-situ beton. Het gerenommeerde bouwbedrijf Rendler Bau vertrouwt al meer dan 25 jaar op de systemen van NOE-Schaltechnik en zette deze ook hiervoor in. Het bedrijf bezit ongeveer 2500 m² van de bekende wandbekisting NOEtop met kunststof bekistingsplaten. De keuze hiervoor is gebaseerd op de lange levensduur: de frames en profielen zijn van binnen en van buiten thermisch verzinkt. Bovendien is het systeem uiterst veelzijdig, zodat het als paneel- en als montagebekisting kan worden toegepast. Hierbij kunnen de centerposities vrij worden gekozen. Alle panelen hebben dezelfde profieldikte en gegoten hoeken. De elementen zijn in veel verschillende afmetingen verkrijgbaar, bijvoorbeeld in de XXL-uitvoering. Deze heeft een hoogte van 5,30 m en een breedte van 2,65 m en is een van de grootste bekistingspanelen op de markt. Hierdoor wordt het mogelijk om oppervlaktes van meer dan 14 m² in één keer te bekisten, zodat er efficiënt en economisch kan worden gewerkt. Rendler benutte dit voordeel voor het onderste deel van de hele hal.

Wand naar de foyer

De wand van de hal die aan de foyer grenst, vormde een grotere bouwtechnische uitdaging. Omdat de belastingen die op de foyertrap werken statisch worden overgebracht op deze wand, kon deze niet op dezelfde manier worden vervaardigd als de andere drie. In plaats daarvan moest het bouwbedrijf eerst een 10,33 m hoog wanddeel bouwen, vervolgens het plafond boven de tribune realiseren en tot slot het ongeveer 9 meter hoge resterende deel van de wand inclusief randonderslag bouwen. Het is echter niet eenvoudig om dergelijke grote wandoppervlakken met een hoogte tot 10,33 m op een veilige manier te bekisten. Dit werd opgelost door de schoorstempels voor het onderste wanddeel van 10,33 m binnen in de hal te plaatsen, zodat ze aan de onderkant op het dek konden worden bevestigd. Ze werden bovendien met behulp van zware betonblokken gestabiliseerd. Voor het bekistingswerk van het bovenste 9 m hoge deel maakte het team van Rendler gebruik van het NOEtop S-bordes, dat op de consolesteiger werd geplaatst die aan de buitenkant was aangebracht. Het NOEtop S-bordes is een aanvulling op het NOEtop-systeem en heeft het voordeel dat alle werkbordessen, ladderopgangen en schoorstempels direct op de bekistingspanelen zijn gemonteerd. Dankzij deze elementen staat de bekisting vrijwel op zichzelf. Het NOEtop S-bordes wordt gebruiksklaar op de bouwplaats afgeleverd en hoeft alleen nog maar te worden opengeklapt. Het is verkrijgbaar in breedtes van 1,325 m en 2,65 m en is perfect te combineren met de normale NOEtop-bekisting, met het grote voordeel dat de werkzaamheden zeer veilig kunnen worden uitgevoerd.

Verstijving

Het jaarbeursgebouw is erg hoog en heeft nauwelijks verstijvingswanden.  Dit stelde de firma Rendler herhaaldelijk voor taken die zelden in de bouw voorkomen. De horizontale verstijving van het object is bijvoorbeeld te danken aan de 4,5 m hoge stalen vakwerkelementen op de 19 m hoge kolommen. Hierdoor kregen de wanden tussen de kolommen pas na voltooiing van de dakconstructie voldoende stijfheid.

Aardschokbestendigheid

Offenburg ligt in aardbevingsgebied 2, wat betekent dat er in de statische berekeningen rekening gehouden moest worden met mogelijke aardschokken. Hierdoor liep de start van de bouw onverwachts een half jaar vertraging op. Toch slaagde Rendler Bau er met veel inzet en actieve ondersteuning van NOE-Schaltechnik in om de deadline te halen. Een knappe prestatie gezien de verschillende lastige taken.